Enwau Lleoedd

Ffurf safonol	Diffiniad Cymraeg	Diffiniad Saesneg	Map
Aber Crafnant	Hen enw nant yng Ngheredigion yw Crafnant, sy'n ymuno ag afon Fflur yn Henfynachlog, safle wreiddiol abaty Ystrad Fflur.	Crafnant is the old name of a stream in Ceredigion, which joins with the river Fflur at Henfynachlog, the original site of Strata Florida Abbey.	Map
Aber Mulhwch	Anhysbys.	Unknown.
Aber Peryddon	Aber afon Peryddon, a allai fod yn enw arall ar afon Dyfrdwy.	The mouth of the river Peryddon, which might be another name for the river Dee.	Map
Aber Sôr	Mae Nant Sôr yn ymuno ag afon Wysg tua milltir i'r gogledd-ddwyrain o Gaerlleon ar Wysg.	The stream called Sôr meets the river Usk about a mile to the north-east of Caerleon.	Map
Aberffraw	Prif lys tywysogion Gwynedd, a leolir yng ngorllewin Môn.	The chief court of the princes of Gwynedd, located in the west of Anglesey.	Map
Abergwyngregyn	Llys pwysig tywysogion Gwynedd a maerdref cymwd Arllechwedd Uchaf.	An important court of the princes of Gwynedd and the maerdref of the commote of Arllechwedd Uchaf.	Map
Aberhonddu/Brecon	Tref yn Ne Cymru.	A town in South Wales.	Map
Ardudwy	Cantref yng ngogledd-orllewin Cymru.	A cantref in north-west Wales.	Map
Arfderydd	Arthuret in Cumrbia: lleoliad brwydr a ddigwygodd tua 573, lle aeth Myrddin yn wallgof.	Arthuret in Cumbria: the location of a battle that happened around 573, where Myrddin went mad.	Map
Arras	Dinas yn Ffrainc a chanol rhanbarth Artois.	A city in France and the centre of the Artois region.	Map
Burgundy	Rhanbarth Ffrainc.	A region of France.	Map
Byrri/Burry Pill	Afon yng Ngŵyr sy’n llifo i’r môr yn aber Llwchwr.	A river in Gower which flows into the sea in the estuary of the Loughor.	Map
Caer Gaint/Canterbury	Dinas yng Nghaint yn ne-ddwyrain Lloegr.	A city in Kent in south-east England.	Map
Caer/Chester	Dinas Caer.	The city of Chester.	Map
Camlan	Brwydr derfynol Arthur, lle ymladdodd yn erbyn Medrod, ei nai.	Arthur's final battle, where he fought against his nephew Medrod.
Carrog	Afon ac ardal yng Ngheredigion.	A river and area in Ceredigion.	Map
Coed Celyddon	Coed yn yr Alban y ffodd Myrddin iddo ar ôl brwydr Arfderydd.	A forest in Scotland to which Myrddin fled after the battle of Arfderydd.	Map
Conwy	Afon yng Ngogledd Cymru.	A river in North Wales.	Map
Cyminod	Yr hen enw ar afon Camlad, y mae un rhan ohoni'n ffurfio'r ffin rhwng Cymru a Lloegr; daeth yn adnabyddus fel y safle lle bydd y Cymry'n ennill buddugoliaeth broffwydedig ar y Saeson.	The old name for the river Camlad, one stretch of which forms the border between Wales and England; it became known as the site where the Welsh will achieve a prophesied victory over the English.	Map
Cymru/Wales	Gwlad Cymru.	The country of Wales.	Map
Dafarru	Anhysbys.	Unknown.
Deheu	Y de. Efallai ardaloedd i'r de o'r Hen Ogledd yn benodol.	South. Perhaps south of the Old North specifically.	Map
Dulyn/Dublin	Dinas yn nwyrain Iwerddon.	A city in the east of Ireland.	Map
Dyfed	Teyrnas yn Ne Cymru.	A kingdom in South Wales.	Map
Eryddon	Anhysbys.	Unknown.
Eryri/Snowdonia	Cadwyn mynyddoedd yng ngogledd-orllewin Cymru.	A mountain range in north-west Wales.	Map
Fflur	Afon yng Ngheredigion.	A river in Ceredigion.	Map
Ffordd Allt Wyddyl	Ardal neu leoliad a oedd fwy na thebyg yn ardal Galloway, de-orllewin yr Alban, ac yn ymwneud â phobloedd y Gall Ghàidheil	Area or location most likely in Galloway, southwestern Scotland, and involving the Gall Ghàidheil	Map
Ffrainc/France	Gwlad Ffrainc.	The country of France.	Map
Gogledd	Rhanbarth a gynhwysai gogledd Lloegr a de'r Alban, lle teyrnasodd y Brythoniaid hyd y seithfed ganrif.	A region that included northern England and southern Scotland, where the Britons ruled until the seventh century.	Map
gower	gower	gower	Map
Gwynedd	Prif deyrnas ganoloesol Gogledd Cymru.	The main medieval kingdom of North Wales.	Map
Gwynfryn	Y 'Gwynfryn' yn Llundain, lle claddwyd pen Bendigeidfran.	The 'White Hill' in London, where Bendigeidfran's head was buried.
Gŵyr/Gower	Tiriogaeth yn Ne Cymru.	A territory in South Wales.	Map
Hafren/Severn	Yr afon sy'n codi ym Mhumlumon ac sy'n llifo trwy Gymru a Lloegr i Fôr Hafren.	The river that rises in Plynlimon and flows through Wales and England to the Bristol Channel.	Map
Llandudoch/St Dogmaels	Llandudoch fer Aberteifi, lle roedd mynachlog bwysig yn yr Oesoedd Canol cynnar.	St Dogmaels near Aberteifi, where there was an important monastery in the early Middle Ages.	Map
Llansawel	Lle yng ngogledd sir Gaerfyrddin.	A place in the north of Carmarthenshire.	Map
Lloegr/England	Gwlad Lloegr.	The country of England.	Map
Llundain/London	Dinas Llundain.	The city of London.	Map
Machafwy	Afon yn nwyrain Cymru sy'n llifo i'r Gwy.	A river in east Wales that flows into the Wye.	Map
Machrau	Mae'r enw hwn wedi goroesi yn enw fferm a elwir yn Faes Machreth, ym mhlwyf Cemais yng Nghyfeiliog.	This name has survived in the name of a farm called Maes Machreth, in the parish of Cemais in Cyfeiliog.	Map
Manaw/Man	Ynys Manaw.	The Isle of Man.	Map
Môn/Anglesey	Ynys Môn.	The island of Anglesey.	Map
Mur Castell	Yr hen enw ar Domen y Mur yn Ardudwy, ger Llyn Trawsfynydd.	The old name of Tomen y Mur in Ardudwy, near Trawsfynydd Lake.	Map
Normandy	Dugiaeth yng ngogledd Ffrainc.	A dukedom in the north of France.	Map
Pen-carn	Enw nant i'r de-orllewin o Gasnewydd.	The name of a stream south-west of Newport.	Map
Pengwern	Enw lle a llys teyrnasaidd yn Swydd Amwythig, efallai yn Amwythig ei hun.	The name of a place and a royal court in Shropshire, perhaps at Shrewsbury itself.
Powys	Powys, un o hen deyrnasoedd Cymru sy'n cynnwys yn fras siroedd Trefaldwyn, Maesyfed a Brycheiniog a rhan o sir Ddinbych.	Powys, one of the old kingdoms of Wales which roughly consists of the counties of Montgomeryshire, Radnorshire and Breconshire, and part of Denbighshire.	Map
Prydain/Britain	Ynys Prydain.	The island of Britain.	Map
Prydyn	Yn wreiddiol 'Gwlad y Pictiaid' neu 'y Pictiaid', ond yn ddiweddarach 'yr Alban' neu'n fwy cyffredinol 'gogledd Prydain'.	Originally 'Pictland' or 'the Picts', but later 'Scotland' or more generally 'northern Britain'.	Map
Rheged	Teyrnas yr 'Hen Ogledd'.	A kingdom of the 'Old North'.	Map
Rhun	Anhysbys.	Unknown.
Rhyd Rheon	Lle anhysbys; efallai ar Loch Ryan yng ngorllewin Galloway.	An unknown place; perhaps at Loch Ryan in the west of Galloway.
Rhydychen/Oxford	Dinas yn Lloegr a lleoliad prifysgol hynaf Prydain.	The English city, location of the oldest university in Britain.	Map
Taf	Afon yn Ne Cymru: naill ai Taf sy'n llifo i'r mor ym Mae Caerfyrddin, neu 'Taff' sy'n llifo i'r mor ym Mae Caerdydd.	A river in South Wales: either the Taf that meets the sea in Carmarthen Bay, or the Taff that meets the sea in Cardiff Bay.
Tarddennin	Afon anhysbys.	An unknown river.
Tay	Afon yn yr Alban.	A river in Scotland.	Map
Teifi	Afon yng ngorllewin Cymru.	A river in west Wales.	Map
Trent	Afon fawr yng ngogledd Lloegr sy'n llifo i'r môr drwy aber Humber.	The northern English river that enters the sea through the Humber estuary.	Map
Troea/Troy	Troea, y ddinas hynafol yn Anatolia (Twrci).	Troy, the ancient city in Anatolia (Turkey)	Map
Tywi	Afon yn Ne Cymru.	A river in South Wales.	Map
Winsor/Windsor	Winsor, castell brenhinol yn Berkshire.	Windsor, a royal castle in Berkshire.	Map
Ynys y Cedyrn	Enw a ddefnyddir ym Mhedair Cainc y Mabinogi am Ynys Prydain.	'The Island of the Mighty': a name for the Island of Britain, used in the Mabinogion.	Map
Ynysoedd	Ynysoedd Heledd	The Hebrides	Map
Yr Ynys Gadarnaf	Enw am Brydain; amrywiad ar 'Ynys y Cedyrn'.	'The Mightiest Island': a name for Britain, a variation upon'Ynys y Cedyrn'.	Map